Na een onderbreking van twee jaar vanwege Corona organiseerde de Stichting Hoop & Ontwikkeling weer een symposium rondom het thema ‘Bijdragen aan burgerschap’. Het thema bleek zich in een grote belangstelling te mogen verheugen, gezien het volledig gevulde auditorium in het Museum van Volkenkunde. De term burgerschap heeft een grote attentiewaarde in zowel de media als politiek en op allerlei beleidsterreinen streeft de Nederlandse overheid naar een goed burgerschap. In de beleidsdoelen wordt een beeld geschetst van de wijze waarop de burger in Nederland zich zou moeten gedragen en wat er van betrokkene kan worden verwacht op het terrein van integratie, normen en waarden, onderwijs en opvoeding. De complexe notie van burgerschap openbaart zich zowel in het onderzoek, als binnen de verschillende beleidsterreinen. Soms wordt uitgegaan van identificatie met een gemeenschappelijke identiteit, terwijl n andere gevallen wordt uitgegaan van pluriformiteit. Over het uiteindelijke doel van burgerschap heerst wel consensus, namelijk burgers succesvol te laten participeren in de maatschappij. Tegen deze achtergrond werd gekozen om de notie van burgerschap vanuit verschillende invalshoeken te belichten. Daartoe had de Stichting Hoop & Ontwikkeling een breed palet aan inleiders uitgenodigd, die onder leiding van moderator Paolo De Mas hun licht lieten schijnen.
Burgemeester Henri Lenferink van Leiden belichtte niet alleen de historische ervaringen die de gemeente Leiden en haar gemeenschap hebben met het fenomeen burgerschap tegen de achtergrond van de verschillende immigraties, maar illustreerde ook de persoonlijke dimensie van burgerschap aan de hand van de eigen regionale herkomst. Abdelhaq Jermoumi, wethouder in Leiden, verbond het begrip burgerschap niet alleen aan zijn persoonlijke inburgering, meer verbreedde het begrip door de persoonlijke invulling daarvan in zijn politiek-bestuurlijke activiteiten in Leiden. De ambassadeur van Marokko, Abdelhaq Jermoumi, stond allereerst stil bij de brede invulling die het pluriforme begrip identiteit heeft gekregen in de nieuwe grondwet van Marokko, maar plaatste de thematiek en het proces van inburgering van Marokkaanse migranten in vergelijkend perspectief, op basis van zijn lange consulaire betrokkenheid bij migrantengemeenschappen in Italië. Directeur-Generaal Carsten Herstel, van het Ministerie van SZW zette niet alleen bondig en helder uiteen welke de kenmerkende dimensies zijn van het veelomvattende beleidsterrein van Sociale Zaken, maar benadrukte ook de wisselwerking tussen overheid en burgers, waarbij ook een actieve participatie en inzet van laatstgenoemden mag worden verwacht. Dit laatste AL belangrijk element van burgerschap. Directeur Marius Hovius, directeur Rabo Bank Leiden, naast de gemeente Leiden de mede sponsor van het symposium, stond, puttend uit persoonlijke en professionele ervaring stil bij de noodzaak van een organische benadering van organisaties en entiteiten om de complexiteit en gelaagdheid van burgerschap en participatie te kunnen begrijpen. Aan de daarop volgende ronde tafel werd plaatsgenomen oor Ad Alblas, voorzitter levensbeschouwelijk platform Leiden, Menno ten Brink, rabbijn Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam, Chantal Suissa-Runne, Founding Director Younite en Arsjad Muradin, Universiteit Leiden. Laatstgenoemde zette in een inleiding de uiteenlopende wetenschappelijke definities uiteen van het begrip burgerschap in wettelijke, economische, sociale en politieke zin. De verrassende openingsvraag vanuit de zaal aan de leden van het panel luidde – “hoe voelt u zich nu “- leidde tot persoonlijk getinte beschrijvingen van de eigen identiteit en het proces van inburgering. Dat laatste vooral opgevat als intermenselijke relaties en communicatie.
Het samenzijn werd afgesloten door uitreiking van een oorkonde van verdiensten door voorzitter van de Stichting Hoop & Ontwikkeling, Amar Harraoui, aan Henri Lenferink, Marius Hovius, Danny Williams, Ad Alblas, Menno ten Brink en Mohammed Amia. De bijzonder geestige wijze waarop Harraoui zich van deze taak kweet logenstraft het recente besluit om de 44 e editie van het Leids Cabaret Festival niet door te zetten vanwege het gebrek aan talent.
